AZ

Stadionweg 1
1812 AZ
Alkmaar
www.az.nl
facebook twitter

AZ is een Nederlandse betaaldvoetbalclub uit Alkmaar, Noord-Holland en speelt haar thuiswedstrijden in het AFAS Stadion. Sinds 1998 komen ze uit in de Eredivisie. AZ, oorspronkelijk een afkorting voor Alkmaar Zaanstreek-combinatie, ontstond in 1967 uit een fusie tussen Alkmaar '54 en FC Zaanstreek. Net als in de jaren rond 1980 hoort de club de laatste zes jaar opnieuw bij de top van Nederland. Op de UEFA-ranglijst van de beste clubs in Europa staat AZ anno 2011 als derde Nederlandse club, op de 45ste plaats. AZ is daardoor een van de drie Nederlandse clubs die als volwaardig lid bij de ECA zijn aangesloten. Ook had AZ van 2007-2011 een succesvolle vrouwenafdeling, dat om financiële redenen in de zomer van 2011 na vier jaar ophield te bestaan. Met winst van de KNVB beker in 2013, de derde plaats in de Eredivisie in 2015 en een vierde plaats in 2016 heeft AZ zich echter bewezen als stabiele subtopper en best of the rest achter de traditionele topdrie (Ajax, PSV en Feyenoord). In 2017 verloor AZ de bekerfinale van Vitesse.

Geschiedenis

De oorsprong van het betaald voetbal in Alkmaar begint op 13 april 1954 toen de profclub Alkmaar '54 werd opgericht die zich samen met nog negen andere clubs aansloot bij de zogenaamde 'wilde' Nederlandse Beroeps Voetbalbond (NBVB). De allereerste profwedstrijd in Nederland werd op 14 augustus 1954 gespeeld op het gemeentelijk sportpark (de drafbaan) tussen de teams van Alkmaar '54 en Venlo (3-0). De 'wilde competitie' was geen lang leven beschoren want in november 1954 ging ook de KNVB over op profvoetbal en ging de NBVB op in de KNVB. Tachtig clubs konden aan een profavontuur beginnen. De spelers van Alkmaar '54 verdienden 40 gulden per overwinning en eindigden dat seizoen op een vijfde plaats in de 1e klasse C, voldoende voor promotie naar de hoofdklasse. In die hoofdklasse kwam Alkmaar '54 het volgende seizoen 4 punten tekort om te promoveren naar de nieuw te vormen eredivisie. Ook het seizoen 1957-58 was matig en in 1959 werd de vierde plaats in de eerste divisie bereikt. In het seizoen 1963/64 werd de ploeg kampioen in de Tweede Divisie A, vooral door de inbreng van de van AGOVV overgekomen midvoor Sietze de Vries en stopper Barry Hughes, die van Blauw Wit kwam.

Periode Molenaar

De broers Cees en Klaas Molenaar waren Zaanse zakenlieden. Met hun bedrijf Wastora hadden zij zakelijk veel succes. Zij waren bereid om in het voetbal in Alkmaar te investeren. Naast de broers Molenaar waren ook de eigenaren van de Grosmarkt, D.B. Bark en D. Groot, in deze periode actief in het sponsoren van de voetbalclub uit Alkmaar.

Na mislukte pogingen van de gebroeders Molenaar om in de Zaanstreek door middel van een fusie tussen KFC (Koog a/d Zaan) en ZFC (Zaandam) tot een grote Zaanse club te komen, werd tenslotte in 1967 uit een fusie tussen Alkmaar '54 en FC Zaanstreek, AZ'67 geboren, dat later werd omgedoopt tot het huidige AZ. Doordat de club veel buitenlandse spelers contracteerde, leidde dat tot een grote schuldenlast dat bijna tot een faillissement leidde. In 1972 zorgden de gebroeders Molenaar voor de redding.

Langzaam maar zeker kreeg AZ '67 het imago van een club met ambities. Spelers als Willem van Hanegem, John Metgod, Kristen Nygaard en Eddy Treijtel werden aangetrokken. AZ ging steevast voor de ereplaatsen. Maar de broers Molenaar wilden meer. In het seizoen 1979-80 waren de spelers van AZ dicht in de buurt van hun eerste titel. In de laatste fase van de competitie morsten zij echter teveel punten. Ajax werd kampioen. Het team werd wel steeds hechter. Door het aantrekken van spelers als Ronald Spelbos, Jan Peters, Kees Kist en Kurt Welzl werd AZ zowel verdedigend, creatief als aanvallend steeds sterker.

De beloning kwam in het seizoen 1980-81. AZ won van iedere tegenstander en verloor dat seizoen slechts één wedstrijd: tegen Ajax werd het 0-1. AZ werd kampioen. Tot het seizoen 2009-2010 (landskampioenschap FC Twente) was AZ de laatste club buiten de traditionele top 3 (Ajax, Feyenoord en PSV) die dat lukte. Daarnaast werd de dubbel gewonnen; ook de KNVB beker werd behaald, in het Olympisch Stadion won AZ tegen Ajax met 3-1. Tevens werd dit seizoen de finale van de UEFA Cup bereikt. Daarin was Ipswich Town te sterk (0-3, 4-2).

Ondanks de successen werd de ploeg in Alkmaar lauw ontvangen. Trainer 'sir' Georg Kessler liet het elftal volgens de supporters te zakelijk spelen. Dat stak Klaas Molenaar. Langzaam maar zeker investeerde hij minder in de club. Ook de spelers wilden hun superseizoen te gelde maken. John Metgod vertrok naar Real Madrid, Kees Kist naar Paris Saint-Germain, Jan Peters naar Genua en Kristen Nygaard naar Nîmes. De vervangers hadden niet de kwaliteit om de prestaties te evenaren.

Toen de Molenaars definitief de club verlieten, gingen de prestaties van AZ ook achteruit. In 1988 volgde een degradatie naar de Eerste divisie en werd dat seizoen dankzij steun van de gemeente een faillissement opnieuw ternauwernood voorkomen.

Periode Scheringa

In 1993 werd uit de regio afkomstige zakenman Dirk Scheringa voorzitter van de club. Zijn fortuin verdiende Scheringa met zijn bedrijf DSB Bank, voorheen Buro Frisia, en hij investeerde flink in de club. Opnieuw was Willem van Hanegem betrokken bij de wederopbouw, dit keer als trainer.

AZ speelt sinds 1998 weer vast in de Eredivisie, door een doelpunt van Hamisi Amani-Dove in de uitwedstrijd tegen ADO Den Haag (1-1). Nadat AZ als kampioen van de eerste divisie promoveerde in '96 en degradeerde in 1997. Met trainer Co Adriaanse werd in 2004 opnieuw Europees voetbal bereikt - tweeëntwintig jaar na het laatste optreden.

De Europese campagne van AZ in het seizoen 2004/’05 overtrof vervolgens alle verwachtingen. AZ reikte tot de halve finale van het UEFA Cup toernooi, waarin Sporting Clube de Portugal pas in de blessuretijd van de verlenging voor uitschakeling zorgde (2-1 en 3-2). Onderweg waren clubs als Auxerre (2-0) en Glasgow Rangers (1-0) al opzij gezet. Later sneuvelden Sjachtar Donetsk (1-3 en 2-1) en Primera Division-club Villarreal (2-1 en 1-1) tegen het AZ.

Het uitstekende seizoen 2004-05 genereerde veel belangstelling voor spelers en staf van AZ. Uiteindelijk vertrokken Jan Kromkamp (Villarreal) en Olaf Lindenbergh (Ajax).

Begin januari 2005 had Adriaanse al te kennen gegeven dat hij aan het eind van dat seizoen zou vertrekken. Daarbij verkondigde hij dat er maar één trainer was met de goede papieren voor AZ, zelfs betere dan Adriaanse zelf: Louis van Gaal. Voorzitter Scheringa en Martin van Geel kwamen tot dezelfde conclusie en benaderden Van Gaal. Deze had weinig bedenktijd nodig en ging op het aanbod van AZ in. Zo verzekerde AZ zich ook voor het seizoen 2005-06 van de diensten van een toptrainer.

Adriaanse vertrok - na geruchten over onder meer Sjachtar Donetsk en enkele Duitse clubs - uiteindelijk naar FC Porto, winnaar van de Champions League in 2004. Technisch directeur Martin van Geel, verkaste tegen de zin van supporters en voorzitter naar Ajax. Zijn opvolger werd Marcel Brands, die bij RKC Waalwijk als technisch directeur zijn sporen had verdiend.

Omdat de begroting van AZ niet verder kon groeien in het oude stadion de Alkmaarderhout, waren er plannen gesmeed voor een geheel nieuw onderkomen aan de rand van Alkmaar. Met dit nieuwe stadion in het vooruitzicht werd in de jaren 2000 een voorschot genomen op de stijgende inkomsten om zo de sportieve ambities intact te houden. Hierdoor stak AZ zich behoorlijk in de schulden. Toen de schuldenlast zo hoog werd door flinke vertragingen in de bouw van het nieuwe stadion, steeg het water AZ tot aan de lippen en hing er andermaal een faillissement in de lucht. Dirk Scheringa bracht soelaas en heeft in februari 2005 voor 108 miljoen euro de schuld van 67 miljoen euro omgezet in aandelen, waardoor hij met zijn bedrijf DSB Beheer B.V. de eigenaar werd van AZ NV en het op dat moment in aanbouw zijnde DSB Stadion. Dit werd pas in december 2006 bekend door een groot interview met Voetbal International.

In het seizoen 2005-06 bereikte AZ de tweede plaats in de competitie. In de play-offs voor directe plaatsing voor de voorronde van de UEFA Champions League werd echter verloren tegen FC Groningen. Hierdoor werd de ploeg officieel vierde op de ranglijst (de UEFA eist een unanieme eindstand). AZ werd in de UEFA Cup uitgeschakeld door het Spaanse Real Betis uit Sevilla. Denny Landzaat, Kenneth Perez en Henk Timmer vertrokken aan het eind van dit seizoen; nieuwe spelers waren onder anderen Gijs Luirink, Simon Cziommer en Moussa Dembélé.

Het seizoen 2006-07, dat volgens de doelstellingen vooral een opbouwjaar zou worden, werd voortvarend begonnen met een 8-1 zege op NAC Breda. Lange tijd werd de ranglijst aangevoerd door PSV, maar op de voorlaatste speeldag nam AZ de leiding. De laatste wedstrijd werd echter verloren van Excelsior, waardoor AZ als derde eindigde. De bekerfinale tegen Ajax eindigde na 90 minuten in 1-1, en in de verlenging werd niet gescoord. Er moest nu worden overgegaan op het nemen van strafschoppen. AZ verloor uiteindelijk de strafschoppenserie met 8-7. In de play-offs was Ajax over twee wedstrijden het sterkst en liep AZ een Champions League ticket mis. Waar de dubbel in bereik had gelegen, werd het een "net niet"-seizoen en greep AZ naast alle prijzen. Na het seizoen vertrokken belangrijke spelers als De Cler, Koevermans en Arveladze.

Voor het seizoen 2007-08 lagen de verwachtingen wegens de goede prestaties van het seizoen ervoor dan ook torenhoog. AZ had voor miljoenen euro's aan spelers binnengehaald en speelde sterk in de voorbereiding tegen Internazionale (4-2 winst). Grote aankopen voor dat seizoen waren de Braziliaanse jeugdinternational Ari, de Italiaanse jeugdinternational Pellè, Belgisch international Pocognoli en El Hamdaoui, die de duurste aankoop werd uit de historie van AZ. Het seizoen werd echter een groot fiasco: AZ had weinig geluk en vooral de aanvalslinie kwam moeizaam tot scoren. AZ werd uitgeschakeld in de eerste ronde van de KNVB beker en overwinterde niet in de UEFA Cup. In de competitie eindigde AZ op de 11e plaats. Gedurende het seizoen kwam Van Gaal onder druk te staan, en in maart 2008 nam hij zijn ontslag. Na protesten uit de spelersgroep en de directie, besloot Van Gaal dit ontslag in te trekken en zijn contract uit te dienen.

Met oog op het seizoen 2008-09 besloot de directie geen miljoenen meer te investeren in de selectie. De voorbereidingen werden verstoord doordat een groot deel van de selectie bestond uit jeugdinternationals die uitkwamen op de Olympische Spelen in Peking. De eerste competitiewedstrijden speelde AZ moeizaam. Het team verloor met 2-1 van NAC Breda en werd met 3-0 verslagen door ADO Den Haag. In de media werd gesuggereerd dat Van Gaal de winter niet zou gaan halen. Het leek een slecht seizoen te gaan worden, maar in de met 1-0 gewonnen wedstrijd tegen PSV kwam de ommekeer en startte AZ een succesvolle reeks, waarin vooral de aanvallers El Hamdaoui en Dembélé een hoofdrol spelen. Op zondag 19 april 2009 werd AZ voor de tweede maal in de clubgeschiedenis kampioen van Nederland. Een aantal weken later maakte de succestrainer Louis van Gaal bekend dat hij zal vertrekken naar Bayern München.

Op 17 mei 2009 werd bekendgemaakt dat Ronald Koeman een tweejarig contract heeft getekend bij de landskampioen. Het seizoen begon goed met het winnen van de Johan Cruijff Schaal, na de 5-1 overwinning op sc Heerenveen.

In oktober 2009 kwam de DSB Bank in acute problemen, waarna de rechtbank van Amsterdam op 19 oktober de bank en het moederbedrijf DSB Beheer definitief failliet verklaarde. Hierdoor was de voetbalclub AZ geen eigendom meer van Dirk Scheringa. Op 29 oktober 2009 maakte Scheringa bekend dat hij aftreedt als voorzitter van AZ.. Vervolgens raakte AZ in grote financiële problemen, die ook de sportieve resultaten begonnen te beïnvloeden. Na tegenvallende resultaten werd Ronald Koeman op 5 december 2009, na de 1-2 thuisnederlaag tegen Vitesse, ontslagen. Hij werd voor de resterende wedstrijden van het seizoen vervangen voor Dick Advocaat. Om geld te genereren werden onder meer Ari en Pocognoli verkocht tijdens de winterstop. De nieuwe hoofdtrainer, bijgenaamd De kleine generaal, wist de rust in de selectie te bewaren en plaatste zich aan het einde van het seizoen 2009/10 voor Europees voetbal. Na de financiële en sportieve redding van AZ, verliet de technisch directeur Marcel Brands de club na het seizoen, om het volgende seizoen aan de slag te gaan bij PSV Eindhoven. De Periode Scheringa kwam na 16 jaren ten einde.

AFAS Stadion

Voor het seizoen 2010/11 werd Dick Advocaat opgevolgd door Gertjan Verbeek, die eerder in de Eredivisie al veel opzien baarde als opbouwtrainer bij sc Heerenveen en Heracles. Hoewel de begroting voor het seizoen is teruggeschoefd van 40 miljoen naar 25 miljoen euro, moet Verbeek ervoor zorgen dat AZ sportief aanhaakt in de subtop van de Eredivisie. Er vonden een handvol transfers plaats. Beloftevolle spelers kwamen, terwijl belangrijke spelers vertrokken. AZ nam afscheid van onder meer Dembélé, Mendes da Silva, Lens en El Hamdaoui, maar verwelkomde daarentegen Nederlandse (jeugd-)internationals als Marcellis, Viergever, Falkenburg en Benschop. In dit eerste seizoen zonder Scheringa werd de vierde plaats behaald en daarmee directe plaatsing voor Europees voetbal in de Europa League afgedwongen. Toch zouden ook de seizoenen opvolgend spelers verkocht moeten worden om leningen af te lossen en de salariskosten verder terug te brengen om zo de begroting sluitend te krijgen. De transfers van Graziano Pellè naar Parma FC, aanvoerder Stijn Schaars naar Sporting Clube de Portugal en Héctor Moreno naar Espanyol in de zomer van 2011 waren een volgende stap daartoe. Ondanks het vertrek van deze spelers werd in het volgende seizoen de kwartfinale van de Europa League bereikt. AZ zal met ingang van het seizoen 2012/13 verlost zijn van de curator, die de club sinds de val van DSB in zijn greep hield, doordat de club versneld haar schulden heeft afbetaald. Het nieuwe AZ is geboren...
Erelijst en resultaten

AZ in Europa

AZ heeft reeds 12 seizoenen Europees voetbal gespeeld. Hierin reikte het eenmaal tot de finale. In het seizoen 1980/81 verloor het de eindstrijd in de UEFA Cup over twee wedstrijden van Ipswich Town (4-5). In 2005 wist AZ door te dringen tot de halve finale van hetzelfde toernooi, waar het in de blessuretijd van de verlenging mis ging tegen Sporting Lissabon. Tevens was de kwartfinale tweemaal het eindstation. In 2007 was Werder Bremen en in 2012 was Valencia te sterk gebleken.

AZ had tot 20 december 2007, toen het met 2-3 tegen Everton FC verloor, nog nooit een thuiswedstrijd verloren in de Europa Cup; de reeks omvatte 32 wedstrijden. Het was daarmee één wedstrijd langer ongeslagen dan Ipswich Town, dat 31 ongeslagen thuiswedstrijden in de Europa Cup heeft. De langste reeks staat op naam van Manchester United: vanaf haar eerste wedstrijd tot aan 1996 wist ze gedurende 56 wedstrijden thuis ongeslagen te blijven in Europees verband.

AZ Jeugdopleiding

De AZ Jeugdopleiding is de regionale jeugdopleiding (RJO) van de voetbalclubs AZ en Telstar. De thuishaven van de AZ Jeugdopleiding is Sportcomplex 't Lood, waar de jeugdteams trainen en hun thuiswedstrijden afwerken. Door de jaren heen heeft de jeugdopleiding van AZ veel bekende spelers voortgebracht. Enkelen hiervan zijn: Phillip Cocu, Khalid Boulahrouz, Ron Vlaar en Jeremain Lens, die allen het Nederlands Elftal haalden. In 2006 werd met het vlaggenschp van de jeugdopleiding, Jong AZ, het landskampioenschap voor beloftenteams behaald. De AZ Jeugdopleiding is met 4 sterren en 5744 punten de beste door de KNVB beoordeelde jeugdopleiding in Nederland.

AZ Vrouwen

In 2007 werd de Eredivisie voor vrouwen opgericht waarin zes betaaldvoetbal organisaties (BVO's) zouden gaan strijden om het landskampioenschap voor vrouwen. AZ was één van de zes BVO's die aan deze eerste jaargang deelnamen. Dit resulteerde meteen in het landskampioenschap, gevolgd door deelname aan Europees voetbal in de voorronde van de UEFA Women's Cup, waar AZ op doelsaldo net het hoofdtoernooi misliep. In de twee daaropvolgende jaren werd eveneens het kampioenschap behaald en speelde AZ tweemaal in het hoofdtoernooi van de nieuwe UEFA Women's Champions League. In 2010 werd tegen bekerwinnaar FC Utrecht na verlenging met 3-1 verloren in de strijd om de Supercup, waaraan AZ voor het eerst deelnam. Op 23 februari 2011 maakte AZ bekend met ingang van het seizoen 2011/12 na vier jaar te stoppen met vrouwenvoetbal vanwege financiële redenen. De KNVB bekerfinale van 21 mei 2011 was de laatste wedstrijd voor de AZ Vrouwen. Hierin werd met 2-0 van sc Heerenveen gewonnen, waardoor ook de KNVB beker aan de prijzenkast toegevoegd kon worden.

Sponsoring

In het voetbal zijn verschillende vormen van sponsoring mogelijk. Enkele voorbeelden hiervan zijn naamgeving van het stadion, betaling voor reclameborden langs het veld, kledingsponsoring en shirtsponsoring. De laatste twee zijn de meest zichtbare vormen van sponsoring en zijn daarmee erg belangrijk voor een club.
Shirtsponsor

Tot 1982 waren reclame-uitingen op wedstrijdkleding in het voetbal niet toegestaan. Enkel het logo van de kledingleverancier prijkte het shirt. Maar met ingang van seizoen 1982/83 deed shirtsponsoring in het betaalde voetbal in Nederland zijn intrede. AZ startte dat seizoen met de naam van het elektronicaconcern Sony op de borst.

In seizoen 2007/08 werd de thuiswedstrijd tegen Ajax gespeeld met jaap.nl op de borst. In het seizoen 2009/10, toen AZ nog geen shirtsponsor had na het faillissement van DSB, werd eveneens tegen Ajax door beide partijen in een shirt met Giro 555 op de borst gespeeld om aandacht te vragen voor de aardbeving in Haïti die twee weken eerder plaatsvond. Vanaf het faillissement van DSB op 19 oktober 2009 tot 7 februari 2010 heeft AZ zonder shirtsponsor gespeeld. Vanaf die datum werd BUKO voor de rest van het seizoen shirtsponsor van AZ. Ook aan het begin van seizoen 2010/11 werd er zonder shirtsponsor gespeeld. Voorafgaand aan de aankondiging dat AFAS Software de nieuwe hoofdsponsor van AZ werd, werd in de eerste competitieronde tegen NAC Breda op 8 augustus nog met een groot vraagteken op de borst gespeeld. Sinds de tweede competitieronde tegen FC Groningen siert AFAS Software echter het shirt van AZ. Het contract met AFAS Software loopt tot 2022.

De kledingleverancier is heden ten dage een van de belangrijkste sponsors in het voetbal. Ook bij AZ neemt de kledingsponsor een belangrijke plaats in. Kledingsponsoring deed in de jaren 70 in het Nederlands profvoetbal zijn intrede.

Deze informatie over AZ is geheel of gedeeltelijk overgenomen van wikipedia op 2018-04-16.
Derhalve zijn gegevens mogelijk niet meer actueel.